Θα ήθελα να σας μιλήσω για το πιο ντροπιαστικό πράγμα που μου έχει συμβεί τόσα χρόνια που εργάζομαι ως γιατρός ανακουφιστικής φροντίδας. Συνέβη πριν από μερικά χρόνια. Μου ζήτησαν να εξετάσω μια γυναίκα στα 70 της, συνταξιούχο καθηγήτρια Αγγλικών που είχε καρκίνο στο πάγκρεας. Μου ζήτησαν να τη δω γιατί πονούσε, είχε ναυτίες, έκανε εμετούς… Όταν πήγα να τη δω, μιλήσαμε για αυτά τα συμπτώματα και κατά τη διάρκεια αυτής της συνεδρίας, με ρώτησε αν πίστευα πως η ιατρική κάνναβη μπορούσε να τη βοηθήσει. Σκέφτηκα όλα όσα είχα μάθει στην Ιατρική Σχολή σχετικά με την ιατρική κάνναβη, κάτι που δεν πήρε πολλή ώρα, γιατί δεν είχα μάθει απολύτως τίποτα. Έτσι, της είπα ότι, απ’ όσα ήξερα, η ιατρική κάνναβη δεν προσφέρει κάτι. Αυτή χαμογέλασε, έγνεψε, πήρα μια τσάντα δίπλα από το κρεβάτι, κι έβγαλε έξω έξω σχεδόν μια ντουζίνα τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που έδειχναν ότι η ιατρική κάνναβη θεραπεύει συμπτώματα όπως ναυτία, πόνο και άγχος. Μου έδωσε αυτά τα άρθρα και μου είπε, «Ίσως πρέπει να τα διαβάσεις αυτά πριν ξαναδώσεις την άποψή σου… γιατρέ».

Κι έτσι έκανα. Εκείνη τη νύχτα διάβασα όλα τα άρθρα και βρήκα και αρκετά άλλα. Όταν πήγα να τη δω το επόμενο πρωί, έπρεπε να παραδεχτώ ότι υπήρχαν αρκετά στοιχεία ότι η κάνναβη μπορεί να βοηθήσει, και της εισηγήθηκα πως αν όντως ενδιαφερόταν, θα έπρεπε να το δοκιμάσει. Ξέρετε τι απάντησε; Αυτή η 73 χρονών συνταξιούχος καθηγήτρια αγγλικών; Μου είπε, «Το δοκίμασα πριν από περίπου έξι μήνες. Ήταν φανταστικά. Το χρησιμοποιώ κάθε μέρα από τότε. Είναι το καλύτερο φάρμακο που έχω ανακαλύψει. Δεν ξέρω γιατί μου πήρε 73 χρόνια να το ανακαλύψω. Είναι καταπληκτικό».

Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι έπρεπε να μάθω κάτι για την ιατρική κάνναβη, γιατί αυτά που έμαθα στην ιατρική σχολή δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Έτσι ξεκίνησα να διαβάζω άρθρα, να μιλώ με ερευνητές, να μιλώ με άλλους γιατρούς, και το πιο σημαντικό, άρχισα να ακούω τους ασθενείς μου. Κατέληξα να γράφω ένα βιβλίο με βάση εκείνες τις συζητήσεις, και το βιβλίο αναφερόταν κυρίως σε τρεις εκπλήξεις – εκπλήξεις για μένα, τουλάχιστον. Τη μία την έχω ήδη αναφέρει – η ιατρική κάνναβη μπορεί όντως να είναι ευεργετική. Αυτά τα ωφελήματα μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλα ή εντυπωσιακά όσο θέλουν να πιστεύουμε μερικοί από πιο τους θερμούς υποστηρικτές της ιατρικής κάνναβης, αλλά είναι πραγματικά. Δεύτερη έκπληξη: η ιατρική κάνναβη όντως ενέχει μερικά ρίσκα. Αυτά τα ρίσκα μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλα ή τρομακτικά όσο κάποιοι πολέμιοι της ιατρικής κάνναβης θέλουν να πιστεύουμε, αλλά υπάρχουν πραγματικοί κίνδυνοι, παρά ταύτα. Αλλά πιο μεγάλη ήταν η τρίτη έκπληξη. Πολλοί από τους ασθενείς με τους οποίους είχα μιλήσει που στράφηκαν στην ιατρική κάνναβη για βοήθεια, δεν τη δοκίμαζαν για τα προτερήματά της, ή για την ισορροπία ρίσκου και προτερημάτων, ή επειδή πίστευαν ότι ήταν θαυματουργό φάρμακο, αλλά επειδή τους έδινε έλεγχο στην αρρώστια τους. Τους επέτρεπε να διαχειριστούν την υγεία τους με τρόπο που ήταν παραγωγικός και αποδοτικός και αποτελεσματικός και βολικός για αυτούς.

Για να δείτε τι εννοώ, θα σας πω για μία άλλη ασθενή. Η Ρόμπιν ήταν στα 40 της όταν τη γνώρισα. Όμως έμοιαζε λες και ήταν πάνω από 60. Υπέφερε από ρευματοειδή αρθρίτιδα για 20 χρόνια, τα χέρια της είχαν παραμορφωθεί από την αρθρίτιδα, η σπονδυλική της στήλη ήταν στραβωμένη, χρειαζόταν αναπηρικό καροτσάκι για να μετακινείται. Έμοιαζε αδύναμη και εύθραυστη, και φαντάζομαι ότι σωματικά όντως ήταν, αλλά συναισθηματικά, νοητικά, και ψυχολογικά ήταν από τα πιο δυνατά άτομα που έχω γνωρίσει. Όταν κάθισα δίπλα της σε κατάστημα διανομής ιατρικής κάνναβης στη Βόρεια Καλιφόρνια για να τη ρωτήσω γιατί στράφηκε στην ιατρική κάνναβη, τι έκανε γι’ αυτή και πώς τη βοήθησε, ξεκίνησε να μου λέει πράγματα που είχα ακούσει από πολλούς ασθενείς ήδη. Τη βοηθούσε με το άγχος· τη βοηθούσε με τον πόνο· όταν πόναγε λιγότερο, κοιμόταν καλύτερα. Όλα αυτά τα είχα ακούσει ξανά. Αλλά μετά είπε κάτι που δεν είχα ξανακούσει, ότι με αυτή μπορούσε να ελέγξει τη ζωή της και την υγεία της. Μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει όποτε ήθελε, με τον τρόπο που η ίδια ήθελε, στη δόση και συχνότητα που τη βόλευε. Και αν δεν έπιανε, τότε μπορούσε να κάνει αλλαγές. Καθόριζε η ίδια τα πάντα. Το πιο σημαντικό πράγμα που είπε ήταν ότι δε χρειαζόταν την άδεια κανενός – ούτε ραντεβού σε κλινική, ούτε συνταγή γιατρού, ούτε συνταγή φαρμακοποιού. Όλα εξαρτιόνταν από εκείνη. Αυτή είχε τον έλεγχο.

Αν αυτό σας μοιάζει ασήμαντο για κάποιον με χρόνια πάθηση, δεν είναι καθόλου ασήμαντο. Όταν αντιμετωπίζουμε μια χρόνια σοβαρή πάθηση, είτε είναι ρευματοειδής αρθρίτιδα, φυματώδης λύκος, καρκίνος, διαβήτης ή κίρρωση, χάνουμε τον έλεγχο. Σημειώστε πως είπα «όταν», όχι «αν». Όλοι σε κάποια φάση της ζωής μας θα αντιμετωπίσουμε μια σοβαρή χρόνια ασθένεια που θα μας κάνει να χάσουμε τον έλεγχο. Θα δούμε τη λειτουργία του σώματός μας να χειροτερεύει, τα αντανακλαστικά μας να πέφτουν, δε θα μπορούμε να αυτοεξυπηρετηθούμε, να κάνουμε αυτά που θέλουμε. Τα σώματά μας θα μας προδώσουν, και σε αυτή τη διαδικασία θα χάσουμε τον έλεγχο. Και αυτό είναι τρομακτικό. Όχι μόνο τρομακτικό. Είναι φρικτό. Όταν μιλώ με ασθενείς μου, αυτούς στην ανακουφιστική φροντίδα, πολλοί από τους οποίους αντιμετωπίζουν ασθένειες που θα τους σκοτώσουν, έχουν πολλά να φοβηθούν – πόνο, ναυτία, εμετούς, δυσκοιλιότητα, κούραση, την επικείμενη θνησιμότητά τους. Αλλά αυτό που τους φοβίζει περισσότερο από όλα είναι η πιθανότητα ότι κάποια στιγμή, -αύριο ή σε έναν μήνα από τώρα- θα χάσουν τον έλεγχο της υγείας τους, της ζωής τους, τη φροντίδα υγείας τους, και θα καταλήξουν εξαρτώμενοι από άλλους, και αυτό τους τρομοκρατεί.

Γι’ αυτό δεν προκαλεί έκπληξη όταν ασθενείς όπως η Ρόμπιν, για την οποία μόλις σας μίλησα, που γνώρισα σε εκείνη την κλινική, στράφηκε στην ιατρική κάνναβη προσπαθώντας να πάρει πίσω κάποια αίσθηση ελέγχου. Πώς το κάνουν όμως; Πώς τα κέντρα διανομής ιατρικής κάνναβης -όπως αυτό όπου γνώρισα τη Ρόμπιν- πώς δίνουν σε ασθενείς όπως τη Ρόμπιν πίσω τον έλεγχο που χρειάζονται; Και πώς το κάνουν με τρόπο που τα συνηθισμένα νοσοκομεία και κλινικές, τουλάχιστον για τη Ρόμπιν δεν τα καταφέρνουν; Ποιο είναι το μυστικό τους; Έτσι αποφάσισα να μάθω.

Πήγα σε μια υποτυπώδη κλινική στο Βένις Μπιτς της Καλιφόρνια και πήρα συστατική που θα μου επέτρεπε να γίνω ασθενής ιατρικής κάνναβης. Πήρα συστατική επιστολή που θα μου επέτρεπε να αγοράσω ιατρική κάνναβη. Πήρα εκείνη τη συστατική παράνομα γιατί δεν είμαι κάτοικος της Καλιφόρνια, αυτό πρέπει να σημειωθεί. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι δε χρησιμοποίησα ποτέ εκείνη τη συστατική για να κάνω αγορά, και σε όλους εσάς τους αστυνομικούς δίωξης ναρκωτικών –

λατρεύω τη δουλειά σας, συνεχίστε έτσι.

Αν και δε με άφησε να κάνω αγορά, εκείνο το γράμμα ήταν πολύτιμο γιατί με άφηνε να είμαι ασθενής. Με άφηνε να ζήσω αυτό που ζουν οι ασθενείς όπως η Ρόμπιν όταν πάνε σε κατάστημα διανομής ιατρικής κάνναβης. Και αυτό που έζησα, αυτό που ζουν κάθε μέρα εκατοντάδες χιλιάδες άτομα σαν τη Ρόμπιν – ήταν πραγματικά θαυμάσιο. Μπήκα στην κλινική, και από την ώρα που έμπαινα σε πολλά από αυτά τα κέντρα διανομής και τις κλινικές, ένιωθα ότι εκείνο το κέντρο διανομής, εκείνη η κλινική, ήταν εκεί για να με βοηθήσει. Υπήρχαν ερωτήσεις από την αρχή για το ποιος είμαι, τι δουλειά κάνω, ποιοι είναι οι στόχοι μου ψάχνοντας συνταγή ιατρικής κάνναβης ή για το προϊόν, ποιοι είναι οι στόχοι μου, οι προτιμήσεις μου, ποιες είναι οι ελπίδες μου, πώς πιστεύω ή ελπίζω ότι θα με βοηθήσει, τι φοβάμαι. Τέτοιες ερωτήσεις ακούνε συνέχεια οι ασθενείς όπως η Ρόμπιν. Αυτές είναι ερωτήσεις που μου δίνουν σιγουριά ότι το άτομο με το οποίο μιλάω πραγματικά ενδιαφέρεται για το καλό μου και θέλει να με γνωρίσει.

Το δεύτερο πράγμα που έμαθα σε αυτές τις κλινικές είναι η ευκαιρία για μάθηση. Εκπαίδευση από τα άτομα πίσω από τον πάγκο, και εκπαίδευση από τα άτομα στον χώρο αναμονής. Τα άτομα που γνώρισα ήταν πρόθυμα όταν καθόμουν δίπλα τους, άτομα σαν τη Ρόμπιν, να μου πουν ποιοι είναι, γιατί χρησιμοποιούν ιατρική κάνναβη, σε τι τους βοηθά, πώς τους βοηθά, να μου δώσουν συμβουλές και εισηγήσεις. Εκείνα τα δωμάτια αναμονής είναι κυψέλες διάδρασης, συμβουλών και υποστήριξης.
Και τρίτον, τα άτομα πίσω από τον πάγκο. Εντυπωσιάστηκα από το πόσο πρόθυμοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι να περάσουν μερικές φορές και πάνω από μία ώρα μιλώντας μου για τις διαφορές της μιας ποικιλίας από την άλλη, του καπνίσματος από το άτμισμα, των φαγώσιμων από τα βάμματα – και όλα αυτά, θυμηθείτε, χωρίς εγώ να αγοράζω κάτι. Θυμηθείτε την τελευταία φορά που πήγατε σε νοσοκομείο ή κλινική και την τελευταία φορά που κάποιος ξόδεψε μια ώρα να σας εξηγήσει όλα αυτά. Το γεγονός ότι ασθενείς όπως η Ρόμπιν πάνε σε τέτοιες κλινικές και σε αυτά τα κέντρα διανομής και παίρνουν τόση προσωπική προσοχή, και εκπαίδευση και εξυπηρέτηση, πραγματικά θα έπρεπε να αφυπνίσει το σύστημα υγείας. Άτομα σαν τη Ρόμπιν φεύγουν από τη συμβατική ιατρική, και πάνε σε κέντρα διανομής ιατρικής κάνναβης γιατί εκεί βρίσκουν αυτό που χρειάζονται.

Αν αυτό είναι αφύπνιση σε όλο το σύστημα της ιατρικής, είναι μια αφύπνιση πως πολλοί από τους συναδέλφους μου είτε δεν την ακούνε ή δε θέλουν να την ακούσουν. Όταν μιλάω με συναδέλφους μου, με παθολόγους για την ακρίβεια, για την ιατρική κάνναβη, λένε, «Χρειαζόμαστε περισσότερα στοιχεία. Περισσότερη έρευνα για τα πλεονεκτήματα και τα ρίσκα». Και ξέρετε τι; Έχουν δίκιο. Έχουν απόλυτο δίκιο. Χρειαζόμαστε πολλά περισσότερα στοιχεία για τα οφέλη της ιατρικής κάνναβης. Χρειάζεται επίσης να ζητήσουμε από την κυβέρνηση να επαναπρογραμματίσει την κάνναβη στο Πρόγραμμα ΙΙ, ή να το ακυρώσουν εντελώς για να επιτραπεί η έρευνα. Χρειαζόμαστε επίσης περισσότερη έρευνα σχετικά με τα ρίσκα της ιατρικής κάνναβης. Ξέρουμε πολλά για τους κινδύνους της ψυχαγωγικής χρήσης της, αλλά σχεδόν τίποτα για τα ρίσκα της ιατρικής κάνναβης. Σίγουρα χρειαζόμαστε έρευνα, αλλά με το να πούμε ότι χρειάζεται έρευνα και όχι ότι χρειάζεται να κάνουμε αλλαγές τώρα, χάνουμε εντελώς το νόημα. Άτομα σαν τη Ρόμπιν δε χρησιμοποιούν ιατρική κάνναβη επειδή κάνει θαύματα, ή επειδή πιστεύουν ότι δεν έχει καθόλου ρίσκα. Την αναζητούν γιατί ο τρόπος που πωλείται χορηγείται και χρησιμοποιείται, τους δίνει κάποιου είδους έλεγχο που χρειάζονται στη ζωή τους. Και αυτή είναι η αφύπνιση στην οποία πρέπει να δώσουμε σημασία.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν μαθήματα που μπορούμε να μάθουμε σήμερα από αυτά τα κέντρα διανομής. Είναι μαθήματα που πραγματικά πρέπει να μάθουμε. Αυτά τα κέντρα είναι συνήθως μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που τα διαχειρίζονται άτομα χωρίς ιατρική εκπαίδευση. Και ενώ είναι ντροπιαστικό να σκεφτείς ότι αυτά τα κέντρα διανομής προσφέρουν υπηρεσίες και υποστήριξη σύμφωνα με τις ανάγκες των ασθενών με τρόπους που συστήματα υγείας δισεκατομμυρίων δεν μπορούν, αυτό πρέπει να μας ντροπιάζει – αλλά μπορεί και να μας διδάξει. Μπορούμε να πάρουμε τουλάχιστον τρία μαθήματα από αυτά τα μικρά κέντρα διανομής.

Πρώτον: πρέπει να βρούμε τρόπους να δώσουμε στους ασθενείς περισσότερο έλεγχο, με μικρούς αλλά σημαντικούς τρόπους. Πώς και πότε να συναναστρεφόμαστε με παροχείς υγείας, πώς να χρησιμοποιούμε τα φάρμακα με τρόπο που δουλεύει γι’ αυτούς. Στη δική μου δουλειά, έχω γίνει πολύ πιο δημιουργικός και ευέλικτος στον τρόπο που στηρίζω ασθενείς στην ασφαλή χρήση φαρμάκων για να διαχειρίζονται τα συμπτώματα – με έμφαση στην ασφάλεια. Πολλά από τα φάρμακα που συνταγογραφώ είναι οπιούχα ή βενζοδιαζεπίνες που μπορούν να είναι επικίνδυνα, αν γίνει κατάχρηση. Αλλά αυτό είναι το θέμα. Μπορούν να είναι επικίνδυνα σε υπερβολική δόση, αλλά και αναποτελεσματικά αν δε χρησιμοποιηθούν με τρόπο που ταιριάζει στους ασθενείς και στις ανάγκες τους. Αυτή η ευελιξία, αν δοθεί με ασφάλεια, μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Αυτό είναι το πρώτο.

Δεύτερο: εκπαίδευση. Τεράστιες ευκαιρίες για να μάθουμε μερικά κόλπα από αυτά τα κέντρα διανομής να προσφέρουμε περισσότερη εκπαίδευση που δεν προαπαιτεί αναγκαστικά πολύ ιατρικό χρόνο, ή καθόλου χρόνο, αλλά ευκαιρίες για να μάθουμε για τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε και γιατί, προγνώσεις, προβλέψεις για την εξέλιξη ασθενειών, και το πιο σημαντικό, ευκαιρίες για ασθενείς να μάθουν ο ένας από τον άλλον. Πώς μπορούμε να αντιγράψουμε αυτό που γίνεται σε αυτές τις κλινικές και τα κέντρα διανομής; Πώς οι ασθενείς μαθαίνουν και πώς μοιράζονται ο ένας με τον άλλο.

Και τέλος, το να βάζεις πρώτα τον ασθενή, -όπως αυτά τα κέντρα διανομής κάνουν- κάνοντας τους ασθενείς να νιώσουν αυτό που θέλουν, αυτό που χρειάζονται, είναι ο λόγος που, ως παροχείς υγείας, είμαστε εδώ. Για να ρωτάμε τι ελπίδες, φόβους, στόχους και προτιμήσεις έχουν οι ασθενείς. Ως πάροχος παρηγορητικής φροντίδας ρωτάω όλους τους ασθενείς μου τι ελπίζουν και τι φοβούνται. Αλλά υπάρχει ένα θέμα. Οι ασθενείς δεν πρέπει να περιμένουν να φτάσουν στο τελικό στάδιο της νόσου, πολλές φορές πριν τον θάνατο, δεν πρέπει να περιμένουν μέχρι να χρειαστεί να δουν έναν γιατρό σαν εμένα πριν κάποιος τους ρωτήσει, «Τι ελπίζεις;» «Τι φοβάσαι;» Αυτό πρέπει να ενσωματωθεί στον τρόπο λειτουργίας του συστήματος υγείας.

Μπορούμε να το κάνουμε – πραγματικά μπορούμε. Οι κλινικές και τα κέντρα διανομής ιατρικής κάνναβης σε όλη τη χώρα το λύνουν σιγά σιγά αυτό. Βρίσκουν λύσεις με τρόπους που τα συμβατικά συστήματα υγείας είναι χρόνια πίσω. Αλλά μπορούμε να μάθουμε από αυτούς, και πρέπει να μάθουμε από αυτούς. Αρκεί μόνο να καταπιούμε τον εγωισμό μας, να αφήσουμε για ένα λεπτό την σκέψη ότι επειδή έχουμε τόσους τίτλους σπουδών, επειδή είμαστε ειδικοί, επειδή είμαστε διευθυντές ενός μεγάλου συστήματος υγείας, ξέρουμε οτιδήποτε υπάρχει για το πώς να καλύψουμε τις ανάγκες των ασθενών μας.

Πρέπει να καταπιούμε την περηφάνια μας, πρέπει να επισκεφτούμε χώρους διανομής ιατρικής κάνναβης, πρέπει να καταλάβουμε τι κάνουν, πρέπει να ανακαλύψουμε γιατί τόσοι πολλοί ασθενείς σαν τη Ρόμπιν εγκαταλείπουν τις συνήθεις κλινικές και πάνε σε αυτά τα κέντρα διανομής ιατρικής κάνναβης. Πρέπει να ανακαλύψουμε τα κόλπα τους, τα εργαλεία τους, και πρέπει να μάθουμε από αυτούς. Αν το κάνουμε -και νομίζω πως μπορούμε και πρέπει οπωσδήποτε να το κάνουμε- μπορούμε να εγγυηθούμε ότι όλοι οι ασθενείς μας θα έχουν μια πολύ καλύτερη εμπειρία.

Ευχαριστώ.